بعد از آفرینش انسان تا به امروز، تاریخ شاهد تحولات عظیم وشگرف در زندگی انسان است. که هر کدام در نوع خود شگفت انگیز، مهم و بزرگ بوده و برخی ازآنها باعث شده اند که مسیر تاریخ تغییر یابد.
با نگاهی به تاریخ سرگذشت انسان می بینیم که چه قدرت ها و تمدن هایی بزرگی ظهور و افول نموده اند. انسان های بزرگی چون پیامبران الهی، مصلحان بزرگ جامعه بشری و شخصیت های تاریخ ساز پا به عرضه گیتی نهاده، تحولات بزرگی را در جامعه بشری بوجود آورده اند. ولی با وجود تمام عظمت و بزرگی که هر یک از حوادث تاریخی داشته اند، هیچ یک از این حوادث و اتفاقات در زندگی انسان به مقیاس عظمت و شکوه "بعثت" نیست.
بعثت، در زندگی   انسان بی نظیر و بی بدیل است و هیچ حادثه ی در پیمانه آن نیست. با بعثت مسیر حرکت انسان در تاریخ عوض می شود.
بعثت آن لحظه در تاریخ است که مسئولیت بزرگ و سنگین از طرف خداوند به عهده بهترین انسان روی زمین گذاشته می شود. به او خطاب می شود «یا محمد انک لرسول الله».
در غار حرا جبرئیل امین رو به امین قریش نموده به او می گوید:
"اقرأ" وقتی امین وعزیز قریش لب به خواندن می گشاید «اِقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذی خَلَقَ  خَلَقَ الْإِنْسانَ مِنْ عَلَقٍ اِقْرَأْ وَ رَبُّکَ الْأَکْرَمُ  أَلَّذی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ   عَلَّمَ الْإِنْسانَ ما لَمْ یَعْلَمْ » (علق 5ـ1).
این خواندن، خواندن یک متن معمولی و عادی نبود، بلکه خواندن کلام خدا آغاز وحی و رسالت محمد(ص) بود. که درپرتو آن سایه های نادانی و جهالت از زندگی انسان بر چیده شد، تفاوت ها تبعیض ها، بی رحمی ها و قساوت ها از جامعه بشری به ویژه از جزیرة العرب زدوده شد.
تمام مظاهر شرک بت پرستی و خرافات نابود گردید. قبل از بعثت جامعه انسانی شدیداً گرفتار خرافات و فرو مایگی بود جنگ های بی پایان، خرید و فروش بردگان بی پناه به گور نمودن دختران معصوم وهزاران فتنه و فساد دیگر بر سر انسان آن روز سایه افکنده بود.
امام علی(ع) روزگار بعثت را چنین توصیف نموده است: «خداوند پیامبر اسلام را هنگامی مبعوث فرمود که از زمان بعثت پیامبران پیشین مدت ها گذشته، ملتها در خواب عمیقی فرو خفته بودند، فتنه و فساد جهان را فراگرفته واعمال زشت رواج یافته بود. آتش جنگ همه جا زبانه می کشید و دنیا بی نور و پر از مکر و فریب گشته بود. برگ های درخت زندگی به زردی گراییده و از میوه آن خبری نبود. آب حیات فرو خشکیده و نشانه های هدایت کهنه و ویران شده بود پرچم های هلاکت وگمراهی آشکار و دنیا با قیافه زشتی به مردم می نگریست وبا چهره ای عبوس و غم آلود با اهل دنیا روبرو می گشت.
میوه درخت دنیا در جاهلیت فتنه، و خوراکش مردار بود، در درونش وحشت واضطراب و بر بیرون، شمشیرهای ستم حکومت داشت» (نهج البلاغه،خطبه 89، ترجمه: محمد دشتی).
در چنین وضعیتی بودکه محمد(ص) به عنوان پیامبر ورسول خدا بر انگیخته شد تا جامعه بشری راهدایت، اصلاح وتربیت نماید.

تربیت انسان
بدیهی است که بعثت اهداف زیادی را دنبال می کرد، فلسفه بعثت محدود به یک چیز نبود ولی با توجه به آیات قرآن کریم محوری ترین و مهمترین هدف بعثت پیامبر گرامی اسلام تربیتانسان است.
«لَقَدْ مَنَّ اللهُ عَلَى الْمُؤْمِنینَ إِذْ بَعَثَ فیهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ یَتْلُواعَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفی ضَلالٍ مُبینٍ»آل عمران 164)
پیامبر بعد از آنکه وظیفه تربیت انسان و اصلاح جامعه بشری را به عهده گرفت لحظه ای از مسئولیت کوتاهی نکرد تا آخرین لحظه های عمر مبارک خویش برای تربیت واصلاح جامعه بشری تلاش نمود.
در پی تلاش و زحمات آن رسول مهر و خوبی ها بودکه جامعه بشری از سقط و در پرت گاه نابودی نجات یافت، ارزش های فراموش شده بار دیگر درجامعه بشری باز گشت وتحول عظیم در زندگی مردم جزیرة العرب به ارمغان آمد.
امام علی(ع) در ره آوردبعثت پیامبر(ص) فرموده است: «همانا خداوند سبحان، حضرت محمد(ص) را مبعوث فرمود، در روزگارانی که عرب کتابی نخوانده و ادعای وحی و پیامبری نداشت، پیامبر اسلام(ص) با یارانش به مبارزه با مخالفان پرداخت تا آنان را به سر منزل نجات کشاند.
و پیش از آنکه مرگ شان فرا رسد آنان را به رستگاری رساند، باخستگان مدارا کرده و شکسته حالان را زیر بال گرفت تاهمه رابه راه راست هدایت فرمود. جز آنان که راه گمراهی پیمودند و در آنها خیری نبود. همه را نجات داد و در جایگاهی مناسب رستگاری استقرار شان بخشید. تا آن که اسباب زندگی آنان به چرخش در آمد ونیزه ای شان تیز شد. (نهج البلاغه، خطبه 105 ترجمه: دشتی)
بدین سان بعثت شکوه مند ترین لحظه تاریخ است که در زندگی انسان رخ داده است.نظیری ندارد و تکرار نخواهد شد اما آثار و برکات آن را می توانیم از کلام نورانی خداوند و ارمغان بعثت بدست آوریم و در زندگی خویش به کار ببریم.