طبق تاریخ مشهور آن حضرت در روز سه شنبه دوم رجب سال 212 هجری قمری در قریه ای به نام “صریا ” در سه فرسخی شهر مدینه منوره چشم به جهان گشود نام آن امام همام "علی"(ع) و کنیه اش "ابوالحسن" القاب آن بزرگوار "هادی"، "ناصح"، "متوکل"، "نقی"، "مرتضی"، "عالم"، "طیب"، "عسکری" که مشهور ترین آن "نقی" است.
پدر ایشان حضرت "امام جواد الائمه"(ع) مادر محترمه ایشان "سمانه" از اهالی مغرب ومعروف به سیده بوده است. نقش انگشترش «الله ربی و هو عصمتی من خلقه»
مدت عمر پر برکت امام دهم (ع) 49 سال که حدود شش سال در خدمت و محضر پدر و 33 سال و 9 ماه امامت و رهبری جامعه تشیع را به عهده داشت. حدود بیست سال را در سامرا، تحت نظر حکومت عباسی بالاجبار اقامت داشته است.
آن حضرت پس از شهادت پدر بزرگوارش مرتب در حصر و تحت اذیت و آزار دستگاه ظلم و جور و خلفای بنی عباس و مخالفین قرار داشت و بیشتر مدت امامت خود را یا در زندان ، یا تحت نظر جاسوسان و ماموران حکومتی سپری نمود. اگر بر حسب ظاهر هم آزاد می شد ولی رفت و آمد ایشان تحت نظر و کنترل بود.
به همین جهات سیاسی و نظارت حکومتی، امام (ع) کمتر فرصت پیدا کرد که مسائل دینی را مطرح نماید و یا جلسات و محافل علمی تشکیل دهد و به همین دلیل از ایشان نسبت به پدرانش سخنان کمتری در تاریخ ثبت شده است. خلفاء هم عصر آن امام بزرگوار ، از بنی العباس، واثق، متوکل، منتصر، مستعین، معتز، معتمد، و معتصم بودند . سرانجام آن حضرت را بوسیله زهر مسموم و در روز سوم رجب سال 254 هجری قمری در زمان حکومت معتصم به شهادت رساندند و پیکر مطهرش در شهر سامرا در منزل شخصی اش به خاک سپرده شد.

سخنان چند از آن امام بزرگوار:
قال امام هادی (ع): « اَلتَّواضع ، اَن تعطی الناس ما تحب اَن تعطاه » الکافی ، ج2، ص125
فروتنی آنست که با مردم چنان رفتار کنی که دوست داری با تو چنان باشد
قال امام هادی (ع): « العتابُ مِفتاح الثِّقال وَ العِتابُ خیر من الحقد » بحار، ج75، ص369
سرزنش و تندی کلید کم مهری، و سرزنش بهتر از کینه توزی است.