لطفا معنی دقیق رد مظالم و جاهای واجب شدن آن و موارد مصرف آن را شرح و تبیین فرمایید؟

پاسخ دهنده: معظم له

ردّ مظالم آن مالی است که کسی آن مال را از مردم غصب کرده یا پیدا کرده است، یا اینکه کسی را زده و جرحی بر او وارد کرده است که اکنون صاحب آن دیه و آن مال را نمی داند یا دسترسی به طرف ندارد؛ باید با اجازه حاکم شرع برای فقراء بدهد؛ اما اگر صاحب مال را می شناسد که باید مال را به صاحبش بر گرداند.

به گواهی تاریخ در تمام تاریخ زیارت بیت الله الحرام و بسیاری از مراقد ائمه(علیهم السلام) غالباً مستلزم پرداخت وجوهی به ظالمین بوده است. که امروزه واضح تر است و آن اینکه عربستان در دست وهابیت است و رفتن به حج و عمره باعث کمک به دشمنان دین می گردد آیا بهتر نیست که حد اقل برای مدتی زیارت خانه خدا و زیارت مراقد ائمه (علیهم السلام)تعطیل شود؟

پاسخ دهنده: معظم له

اگر شخص مستطیع حج باشد رفتن به حج واجب است و تأخیر آن جواز ندارد.

در موارد ضرورت اگر نطفه زن و شوهری را در خارج از رحم با هم ترکیب کنند، و در رحم شخص ثالثی (مادر جانشین) قرار دهند چه حکمی دارد؟

پاسخ دهنده: معظم له

این کار شرعا جواز ندارد.

حکم تغییر جنسیت و ظاهر ساختن جنسیت واقعی (در افراد دو جنسی که یک جنس آنها غلبه دارد) چیست؟ تغییر جنیست صوری و کاذب چه آیا جایز است یا خیر؟

پاسخ دهنده: معظم له

این کار چون مستلزم مس یا نظر به عورتین است، لذا حرام است؛ مگر اینکه توسط یکی از زوجین صورت گیرد که در این صورت مانعی ندارد.

اگر جنینی در مراحل ابتدایی باشد، و به صورت انسان کامل در نیامده باشد، و باقیماندن جنین در آن حالت و سپس تولد ناقص آن به تصدیق اهل اطلاع متدین باعث عسر و حرج شدید برای پدر و مادر گردد آیا پایان دادن به حاملگی جایز است؟ اگر سقط جنین جائز است آیا دیه هم دارد یا خیر؟

پاسخ دهنده: معظم له

سقط جنین مطلقا جایز نیست؛ مگر در صورتیکه بقاء جنین قبل از چهار ماهگی (که روح دمیده نشده) طبق نظر و تشخیص متخصصین ثابت شود که باقی ماند آن موجب تلف مادر می شود در این صورت سقط جایز است؛ ولی دیه به عهده مباشر سقط است.

اما بعد از دمیده شدن روح اصلا سقط جنین جواز ندارد.

آیا تنبیه بدنی و زدن دانش آموزان جایز است؟ اگر این کار برای تربیت آنها و به اذن ولی او در حد که موجب جراحت وکبودی هم نشود چه؟

پاسخ دهنده: معظم له

در صورت اجازه ولی دانش آموزان تنبیه بدنی جایز است، بشرط که موجب جراحت وکبودی نشود.

آیا شبیه سازی انسان با توجه به آثار منفی اجتماعی و حقوقی ممکن است داشته باشد از نظر شرع چیست؟

پاسخ دهنده: معظم له

اگر آثار منفی داشته باشد خلاف شرع بوده و جائز نیست.

آیا جائز است در دعا و زیارات وارده از حضرات معصومین(علیهم السلام) که برای ما نقل شده عینا خوانده شود و چیزی از خودمان بر آن نیفراییم یا تکرار قسمتهایی از دعاها و زیارات نیز جائز است؟

پاسخ دهنده: معظم له

اضافه و تکرار اگر به قصد ورود نباشد اشکال ندارد.

آیا جلوگیری از انعقاد نطفه با استفاده از هر وسیله مشروعی که بی ضرر باشد، و باعث نقص مرد یا زن نشود جایز است یا خیر؟ اگر مستلزم نظر و لمس نامشروع باشد و از سوی دیگر ضرورت فردی یا اجتماعی این امر را تقاضا کند تکلیف چیست؟

پاسخ دهنده: معظم له

در فرض سؤال جلوگیری به طور موقت، از راه مشروع اشکال ندارد؛ ولی عقیم کردن به طور دائم یا به طوری که مستلزم مقدمات حرام باشد جائز نیست.

با توجّه به اینکه روحانیّون واجد شرایط موجود پاسخگوی نیازهای داخل و خارج کشور نیستند، و کمتر کسانی امروزه به دروس حوزی تمایل دارند و بیشتر سعی می کنند کرس زبان و غیره بیروند و تحصیل علوم دینی برای کسانی که آمادگی دارند شکل واجب عینی به خود گرفته، آیا تحصیل رضایت والدین جهت ورود به حوزه علمیّه لازم است؟

پاسخ دهنده: معظم له

اگر ورود بدون رضایت پدر و مادر به حوزه موجب ایذاء واذیت آنها(والدین) نشود، اشکال ندارد.

1. حکم تلقیح نطفه بیگانه چیست و فرزند حاصل از این عمل چه حکمی دارد؟

2. اگر نطفه زن و شوهری گرفته، و در خارج رحم ترکیب، سپس به رحم زنی دیگر (جانشین مادر) تلقیح گردد و طفل متولد شود فرزند متعلق به کیست (صاحبان نطفه یا مادر جانشین) و با مادر جانشین و شوهر و محارم او محرم می شود یا خیر؟

پاسخ دهنده: معظم له

ج1. جواز ندارد و بچه هم مال صاحب نطفه است.

ج2. این عمل شرعا جواز ندارد؛ اگر این کار را کرد بچه مال صاحبان نطفه هست و راجع به مادر جانشین هم احتیاط شود.

اگر پدر یا مادر و یا هر دو در سقط جنینی شرکت داشته باشند، دیه جنین به چه کسانی تعلق می گیرند و روش تقسیم آن چگونه است؟ اگر پدر و مادر یا باقی صاحبان دیه رضایت دهند وظیفه ساقط می شود یا خیر؟

پاسخ دهنده: معظم له

هر کدام در سقط جنین مباشر باشد دیه به عهده آن تعلق می گیرد و آن دیگری مستحق دیه است و اگر هر دو در سقط جنین شرکت داشته باشندازدیه ارث نمی برند.

اگر مباشر زن باشد و شوهر دیه را برای همسر ببخشد، زن برئ الذمه می شود و بالعکس.

دیه به عهده هر دو تا است و دیه به سایر ورثه می رسد.

حکم وام گرفتن از بانک ها در صورتی که طبق عقود شرعیّه باشد و مبلغی را اضافه پرداخت کند چیست؟

آیا لازم است وام های را که از بانک می گیرند، برای هر کاری گرفته در همان مورد مصرف که یاعمل کردن به آن لازم نیست؟

پاسخ دهنده: معظم له

1. اگر به عنوان سود آن مبلغ را پرداخت نکند بلکه به عنوان حق الزحمة به بانک داده باشد اشکال ندارد همچنین اگر بانک مبلغی را به عنوان جایزه داده باشد اشکال ندارد.

2. لازم نیست پول وام در همان مورد تقاضا مصرف شود؛ مگر اینکه بانک شرط کرده باشد.

حکم گرفتن کار مزد که به منظور حق الزحمه ای کارمندان بانک یا صندوق قرض الحسنه و مانند آن در مقابل زحماتی که جهت حفظ حساب ها و سایر خدمات که انجام می دهند گرفته می شوند یعنی مبلغی اضافی به همین نیت گرفته و بعضا به عنوان حقوق صرف کارمندان می شوند و برخی دیگر صرف سایر هزینه های بانک می گردد چیست؟

پاسخ دهنده: معظم له

گرفتن حقوق طبق مقررّات و قررا داد مسئولین بانک یا صندوققرض الحسنه اشکالندارد؛ امّا گرفتن اضافه بدون اجازه مسئولین بانک جائزنیست. اما گرفتن کارمزد اگر غیر متعارف نباشد اشکال ندارد.

محروم کردن بعضی از ورثه از ارث، یا محروم کردن دختر از ارث، در شرع مقدّس اسلام چه حکمی دارد؟

پاسخ دهنده: معظم له

شرعا پدر و مادر حق دارد کهتمام اموال و یا بعضی از اموال خویش را برای بعضی از ورثه هبه کنند و بعضی دیگر از ورّاث را از ارث محروم کنند؛ گرچه بهتر است که مورث بعض ورثه را از ارث محروم نکند.

اصلاح صورت برای دختران با توجه به اینکه برخلاف عرف و عادت است شرعاً چه حکمی دارد؟

پاسخ دهنده: معظم له

فی نفسه اشکال ندارد.

آرایش گِردی صورت و دستها تا مچ در صورتی که خفیف باشد و عرفا منشأ مفسده ای نگردد از نظر شرع چیست؟

پاسخ دهنده: معظم له

اگر در معرض دید نا محرمان نباشد اشکال ندارد

حکم اصلاح جزیی و مرتّب کردن بعضی از قسمتها که منظره خوشایندی ندارد برای مردان چیست؟ آیا آرایش مردان مثل زنان شود جایز است؟

پاسخ دهنده: معظم له

اگر عرفا صدق تراشیدن ریش نکند اشکال ندارد؛ اگر مرد خود را به صورت زنان در آورد جواز ندارد.

حکم عطر زدن برای خانمها در خارج از منزل، چنانچه مقدار کمی برای از بین بردن بوی عرق و مانند آن بزنند چیست؟

پاسخ دهنده: معظم له

در فرض سؤال اگر به مقداری کمی باشد که مردان نامحرم استشمام نکند اشکال ندارد.

لطفا نظر مبارک را راجع به موارد که خروج بدون اذن زنان از منزل در شریعت استثناء شده است، را بیان فرمایید؟

پاسخ دهنده: معظم له

بدون اجازه شوهر خروج زوجه جائز نیست؛ مگر برای کاری واجبی وهم چنین برای کارهای عادی منزل که طبعاً شوهر مانع از بیرون رفتن جهت انجام آنها نمی شود.