اگر طرفین نزاع افرادی را به عنوان مصلح انتخاب کنند آیا این صلح لازم است یا طرفین حق به هم زدن مصالحه را دارند؟

پاسخ دهنده: معظم له

اگر طرفین، به مصلحان اختیار داده باشند نافذ و لازم الاتباع است.

اگر مدعی و مدعی علیه با رضایت شان برای مصلحین اختیار صلح بدهند بعد از آنکه مصلحین دعوا را اصلاحاً فیصله کردند آیا یکطرف دعوا می‌تواند این صلح را رد کند؟

پاسخ دهنده: معظم له

بعد از فیصله مصلحین هیچ یکی از طرفین حق رد را ندارند.

1ـ آیا در صورت تأخیر مشتری از مهلت پرداخت ثمن بایع می تواند قیمت را اضافه کند و از مشتری پول بیشتر بگیرد؟

2ـ نرخ سود را در بازار مسلمین چه کسی تعیین می کند؟ آیا نرخی را که حکومت تعیین می کند لازم الاجرا است یا خیر؟ در صورت که نرخی را تعیین نکرده باشند تا چه اندازه سود کردن در معامله مجاز هست؟

پاسخ دهنده: معظم له

جواب1: در صورتی که تأخیر ثمن شرط نشده باشد، بایع فقط حق خیار فسخ دارد؛ اما حق گرفتن پول اضافی را ندارد.

جواب2: اگر نرخ را حکومت تعیین کند همان نرخ لازم الاجراء است؛ اگر تعیین نکرده باشد اختیار دست صاحب جنس است؛ امّا تا حدی که اختلال در نظام پیش نیاید و از حدّ معمول بیشتر نباشد.

حکم همکاری با شریکی که خمس نمی دهد، چگونه است؟ آیا ما (که اهل خمس و حساب وکتاب هستیم) می توانید به شراکت مان ادامه بدهیم؛ یا خیر؟ در چنین شرایطی وظیفه امر به معروف و نهی از منکر بر ما تا چه اندازه واجب است؟

پاسخ دهنده: معظم له

شرکت با چنین افراد اشکال ندارد؛ اگر شما امر به معروف و نهی از منکر بکنید و خمس حصه ی خود را حساب نمایید کافی است.

1ـ ازدواج سادات با غیر سادات از نظر شرعی چگونه است؟ آیا در زمان حضرات معصومین(علیهم السلام) و در طول تاریخ اسلام اتفاق افتاده است؟

2ـ ازدواج سادات با غیر سادات اگر در منطقه ای بر اثر عدم آگاهی مردم از حکم شرعی آن باعث خطر درگیری شود آیا باز هم جایز است؟

پاسخ دهنده: معظم له

1ـ ازدواج سادات با غیر سادات از نظر کتاب، سنت، اجماع و نیز سیره هیچ اشکالی ندارد؛ باید این خرافات خلاف شرع که می گویند جائز نیست، از بین برود.

2ـ اگرخطر درگیری باشد نباید این چنین ازدواجی صورت بگیرد؛ ولی مروّجین اینگونه خرافات در زمره بدعت گذاران در دین محسوب می شوند.

حکم گفتگو با نامحرم در محیط کار در صورتی که جهات شرعیّه مراعات شود، و به جز آن دو نفر شخص ثالثی نیز وجود داشته باشد، یا امکان ورود دیگری بدون اجازۀ آنها باشد، و سخنان عادی و معمولی باشد، چیست؟

پاسخ دهنده: معظم له

ماندن یک زن و یک مرد نا محرم در خانه ی جائز نیست؛ مگر در مواردی که شرعاً جائزباشد مانند گفتگوی های بسیار ضروری که آن نیز باید به مقدار ضرورت و بدون قصد ریبه ولذّت بوده و درب ورودی باز باشد.

1ـ تراشیدن ریش تا حدی که فقط قسمت چانه باقی بماند، که گاه به آن ریش پروفسوری گفته می شود، از نظر شرع چه حکمی دارد؟

2ـ آیا نوجوانان که محاسن آنها به صورت نامنظّم روئیده می توانند ریشش را بتراشند تا به صورت کامل درآید؟

پاسخ دهنده: معظم له

جواب1: همان اندازه که صدق ریش گذاشتن کند کافی است.

جواب2: تراشیدن ریش حرام است ولو ابتدایی باشد.

در افغانستان چند برادر در یک خانواده زندگی می‌کنند تمام اموال و زمین حتی خرج و مخارج روزانه شان مشترک است، یکی از آن برادران در ایران کار کند برای خودش زمین شخصی خریداری کند مالک می‌شود یا اینکه برادرها دیگر نیز به آن زمین شریک است.

پاسخ دهنده: معظم له

صاحب پول مالک زمین است و سایر برادران درآن شریک نمی‌باشد.

با توجّه به اینکه معمولا قیمت در معامله نسیه یا اقساط گرانتر است آیا فروش اجناس نسیه یا اقساط با قیمت بیشتر جائز است؟

پاسخ دهنده: معظم له

اشکال ندارد.

برادرم بر زمینی که بین من و او مشترک بود خانه‌ای ساخته است و اکنون از من می‌خواهد که زمین را تقسیم کنیم حکم مسئله چیست؟

پاسخ دهنده: معظم له

برادرت بدون اجازه شما حق ساختن خانه نداشته است و اکنون حق تقسیم زمین خانه را ندارد. اگر در خانه بدون اجازه شما زندگی کرده است شما حق دارید که اجرت المثل را از او مطالبه کنید اما اگر بخواهید از خانه استفاده کنید باید مصالحه کنید و اجرت المثل کارش را بدهید.

در زمان حیات پدر در فاصله زمین (میان تیر) نهال غرس شده است بعد از آنکه پدر فوت می‌کند، دو برادر زمین‌های خود را تقسیم می‌کنند. زمین مال یکی و درخت‌ها مال دیگری می‌شود. درخت‌های یاد شده ریشه در زمین برادر دوانده و بر زمین او سایه انداخته است. صاحب زمین به این مسئله راضی نیست. حکم شرعی مسئله چیست؟

پاسخ دهنده: معظم له

اگر در هنگام تقسیم قرار شده که درختان مال یکی و زمین مال دیگری باشد صاحب زمین حق منع ندارد. البته اگر ریشه‌های درختان به جاهای دیگر برسد، صاحب زمین حق دارد آن‌ها را قطع کند یا با گرفتن اجرت المثل از صاحب درخت اعلام رضایت کند.

با توجه به اینکه عزاداری خامس آل عبا (علیه السلام) از مهمترین شعائر دینی، و رمز بقاء تشیّع است، و باید هر چه باشکوه تر برگزار گردد.

آیا آسیب رساندن به بدن یا اعمالی که موجب وهن مذهب می گردد(مانند قمه زنی و...)؛ جواز شرعی پیدا می کند؟

پاسخ دهنده: معظم له

در چنین زمانی قمه زدن وکارهایی که بهانه به دست دشمن می دهد نباید صورت گیرد.

آیا مالیات جایگزین خمس می شود، یا خیر؟

پاسخ دهنده: معظم له

مالیات جایگزین خمس نمی شود.

زمین‌های دو طرف درّه مال دو نفر است. قسمتی از آن به گورستان منطقه تعلق دارد بر اثر سیلاب از کف دره چشمه‌ای پیدا شده است یکی از شرکاء چشمه را کنده و اکنون ادعای مالکیت چشمه را دارد، چشمه و زمین‌های اطراف گورستان چه حکمی دارد؟

پاسخ دهنده: معظم له

اگر چشمه را به قصد احیا کار کرده باشد چشمه مال احیا کننده است. تصرف در زمین‌های اطراف قبرستان موقوفه جایز نیست. اگر قبرستان موقوفه نباشد غیر از حریم قبرستان را می‌توانند احیا کنند.

در خانه‌ای که پدر و پسر با هم زندگی می‌کنند، مالک خانه و اموال پدر است یا پسر یا هر دو؟

پاسخ دهنده: معظم له

اگر هر دو خانه و اموال را به دست آورده باشند هردو مالکند و اگر یکی از آن‌ها به دست آورده باشد، همان مالک است.

زمینی در بین سه برادر به طور غیر عادلانه تقسیم شده است آیا چنین تقسیمی صحیح است؟

پاسخ دهنده: معظم له

اگر از اول به تقسیم رضایت نداده باشند می‌توانند دوباره به طور عادلانه تقسیم کنند. اما اگر از اول راضی بوده‌اند دیگر حق اعتراض ندارند.

تعداد ازمحصلین شیعه که در کشورهای غربی به تحصیل اشتغال دارند نمی‌توانند مسائل شرعیه شان را رعایت کنند و در صورت صرف نظر از بورسیه نمی‌توانند بار دیگر چنین شانس را به دست آورند و ممکن است محروم از تحصیلات شوند آیا از نظر شرعی ترک تحصیل واجب است یا خیر؟

پاسخ دهنده: معظم له

شما می‌توانید هم تحصیل کنید و هم مسایل شرعیه تان را رعایت کنید نهایت یک مقدار مشکل است اگر رعایت مسائل شرعیه امکان نداشته باشد از نظر اسلام آنچه مهمتر است باید مسائل شرعیه را رعایت کنید اگر چه موجب ترک تحصیل شود.

اگر یک نفر پیرو مکتب اهل بیت(ع) نماز و روزه را عمداً‌ ترک کند در حالیکه معتقد است معاشرت با آنها چگونه است

پاسخ دهنده: معظم له

این گونه اشخاص را امر به معروف و نهی از منکر کنند اگرمنکر نماز و روزه نباشند و شهادتین بر زبان جاری کنند نجس نیستند و معاشرت با آنها اشکال ندارد مگر اینکه ترک معاشرت موجب هدایت او بشود که در این صورت باید ترک معاشرت کند.

آیا جهاد، و امر به معروف و نهی از منکرو عتق رقبه، مشروط به نیّت هستند یا خیر؟ چنانچه باشند به دلیل فقهی آن راهنمایی فرمایید.

پاسخ دهنده: معظم له

امر به معروف و نهی از منکر از واجبات توصلیه است که در صحت آن‌ها قصد قربت لحاظ نشده اگر چه ثواب بدون نیت و قصد قربت بر آنها مترتب نمی‌شود غرض از آن دو قطع فساد و اقامه فرائض است چنانچه در روایات این باب تصریح شده است و این غرض بدون قصد قربت هم حاصل می‌شود و درصورت شک مقتضی اطلاق و اصول هم توصلیت است.

امّا عتق رقبه درصحت آن قصد قربت لحاظ شده و روایات کثیره برآن دلالت دارد:

«عن ابی عبداللهٷ انه قال: لاعتق الاّ ما ارید به وجه الله تعالی»

در روایت دیگر از امام صادقٷ وارد شده: «لاعتق الاّ ماطلب به وجه الله عزوجلّ.»

با توجه به اینکه امر به معروف و نهی از منکر مراتبی دارد علماء و طلاب و مؤمنین تا کدام مرتبه‌اش میتوانند امر به معروف و نهی از منکر کنند مثلاً‌ زدن و بدست قانون دادن را هم اجازه دارند یا نه؟

پاسخ دهنده: معظم له

علماء و مبلغین امر به معروف و نهی از منکر را لسانا انجام دهند ولی زدن وتعزیر احتیاج به دستور مجتهد جامع الشرائط دارد.